PMS ya da premenstrüel sendrom, adet öncesinde yaşanan bir grup semptomdur. Bu semptomlar her kadında farklılık gösterir ve ciddiyeti değişebilir. PMS belirtileri arasında sinirlilik, depresyon, anksiyete, yorgunluk, baş ağrısı, mide bulantısı, karın krampları ve şişkinlik yer alır. PMS’nin fiziksel belirtileri arasında karın krampları, sırt ağrısı, göğüs hassasiyeti, baş ağrısı, ödem, akne, kabızlık ya da ishal gibi belirtiler yaşanabilir. PMS’nin ruhsal belirtileri ise sinirlilik, duygusal dalgalanmalar, depresyon, kaygı, irritabilite gibi etkilerdir.
PMS belirtilerinden kurtulmak mümkündür. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve beslenme düzeni oluşturmak, egzersiz yapmak ve stresi yönetmek semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Kafein, şeker ve tuzdan kaçınmak, lif içeriği yüksek yiyecekler tüketmek, yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri gibi aktiviteler stresi azaltabilir. Eğer PMS belirtileriniz çok şiddetliyse, doktorunuz size ilaç tedavisi önerebilir. Bu ilaçlar arasında doğum kontrol hapları ve antidepresanlar yer alabilir. Ayrıca vitamin ve mineralleri takviye olarak alabilirsiniz.
PMS Nedir?
PMS olarak da bilinen premenstrüel sendrom, adet öncesinde ortaya çıkan bir grup semptomdur. Bu semptomlar, her kadında farklılık gösterir ve ciddiyeti değişebilir. Genellikle adetin başlamasından birkaç gün veya hafta önce başlar. PMS semptomları arasında ruhsal ve fiziksel belirtiler yer alır. Fiziksel semptomlar arasında karın krampları, sırt ağrısı, göğüs hassasiyeti, baş ağrısı, ödem, akne, kabızlık veya ishal sayılabilir. Ruhsal semptomlar arasında sinirlilik, duygusal dalgalanmalar, depresyon, kaygı ve irritabilite yer alır.
PMS Belirtileri
PMS, bir kadının adet öncesi yaşadığı semptomlar bütünüdür. Bu semptomlar sadece fiziksel değil, psikolojik de olabilir. Karın krampları, mide bulantısı, şişkinlik, göğüs hassasiyeti, baş ağrısı gibi fiziksel belirtilerin yanı sıra sinirlilik, depresyon, anksiyete, yorgunluk gibi psikolojik belirtiler de yaşanabilir. Her kadında farklı şekillerde görülebilen bu belirtiler, çoğu zaman adet öncesi sendromun bir parçası olarak kabul edilir.
- Sinirlilik
- Depresyon
- Anksiyete
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Karın krampları
- Şişkinlik
PMS belirtileri her kadında aynı şekilde değildir ve ciddiyeti değişebilir. Belirtileri hafifletmek için yapabileceğiniz pek çok şey vardır. Bunlar arasında düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet benimsemek, stres yönetimi ve ilaç tedavisi yer alabilir.
Fiziksel Belirtiler
Karın krampları, sırt ağrısı, göğüs hassasiyeti, baş ağrısı, ödem, akne, kabızlık ya da ishal gibi belirtiler, PMS’nin fiziksel etkileri arasındadır. Karın krampları, her kadının yaşayabileceği en tipik PMS belirtilerinden biridir ve adet döneminden 1-2 gün önce başlayıp adet dönemi sırasında devam edebilir. Göğüs hassasiyeti, ağrı, şişlik ve dolgun his göğüslerde hissedilir. Baş ağrısı da sıkça görülen bir belirtidir. Ödem, sıvı birikmesine bağlı olarak eller, ayaklar, yüz ve bacaklarda şişkinliğe neden olabilir. Akne, ciltte yağlı ve sivilceye yatkın olan kadınlarda sık görülür. Son olarak kabızlık ya da ishal, PMS sırasında gastrointestinal sistemdeki değişikliklere bağlı olarak görülebilecek belirtiler arasındadır.
Karın Krampları
Karın krampları, PMS’nin en yaygın belirtilerinden biridir ve kadınların yaklaşık yarısı bunu yaşar. Kramplar genellikle adetin başlamasından birkaç gün önce hissedilir. Bu kramplar, karın bölgesinde sıkıntı, ağrı ve keskin bir acı hissine neden olabilir. Krampların şiddeti kadınlar arasında farklılık gösterir. Kimi kadınlarda hafif seyrederken, kimilerinde şiddetli olabilir. Karın kramplarından kurtulmak için sıcak su torbası kullanabilir, rahat giysiler giyebilir ya da düzenli egzersiz yapabilirsiniz. Ayrıca, beslenmenize dikkat ederek, kafein, tuz ve şeker tüketimini sınırlayabilirsiniz. Doktorunuzla görüşerek ilaçlarla ya da doğal yöntemlerle karın kramplarından kurtulmanız mümkündür.
Göğüs Hassasiyeti
Göğüs hassasiyeti, PMS’nin en yaygın belirtilerinden biridir. Bu hassasiyet, göğüslerde ağrı, hassasiyet ve dolgunluk hissi gibi problemlere neden olabilir. Göğüslerdeki bu değişimler, hormonal değişikliklerle ilişkilendirilir ve birçok kadın için oldukça rahatsız edicidir. Bu belirtilerle başa çıkmak için, destekli sütyenler veya rahat kıyafetler giymek faydalı olabilir. Isıtılmış bir pirinç torbası veya soğuk kompreslerin kullanımı da göğüslerdeki rahatsızlığı hafifletebilir. Ayrıca, doktorlar bazen ağrı kesiciler veya doğum kontrol hapları gibi ilaçlar önerebilirler.
Ruhsal Belirtiler
PMS, kadınların adet öncesi dönemde fiziksel semptomlara ek olarak ruhsal belirtiler yaşamalarına da neden olabilir. Bu belirtiler arasında sinirlilik, duygusal dalgalanmalar, depresyon, kaygı ve irritabilite yer alır. Sinirlilik belirtileri en sık görülen ruhsal semptomdur ve kadınların çoğu aşırı stres veya duygu patlamaları şeklinde davranış sergilerler. Depresyon da PMS döneminde yaygın bir belirtidir ve kadınlarda ağlama krizleri, umutsuzluk ve yalnızlık hissi şeklinde kendini gösterir. Kaygı ve irritabilite de diğer ruhsal semptomlardır ve kadınların genel hayat kalitesini etkileyebilir.
Sinirlilik
PMS’nin sinirlilik belirtisi, kadınların büyük bir kısmında görülen bir semptomdur. Sinirlilik genellikle aşırı stres ve duygusal patlamalarla ilişkilendirilir. Kadınlar genellikle bu dönemde normalden daha hassasiyet gösterirler ve ani duygusal değişimler yaşarlar.
Bununla başa çıkmak için, stres yönetimi tekniklerini kullanmak oldukça etkilidir. Yoga, meditasyon ve derin nefes egzersizleri gibi aktiviteler, stresi azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, günlük rutinlerinizi organize ederek, uyku düzeninize dikkat ederek de stresinizi azaltabilirsiniz.
Depresyon
Depresyon, PMS’nin belirtileri arasında en zorlu olanıdır ve kadınların %20’sinde görülür. Bu durum, ağlama krizleri, umutsuzluk ve yalnızlık hissi gibi belirtilere yol açabilir. Ayrıca, uyku sorunları, iştah değişiklikleri ve konsantrasyon kaybı gibi semptomlar da depresyonun bir işareti olabilir.
Depresyonla başa çıkmanın en iyi yolu, profesyonel yardım almak ve psikoterapiler olduğunu belirtmek gerekir. Psikoterapiler, depresyonla başa çıkmak için etkili bir yoldur. Ayrıca, egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, doyurucu uyku uyumak, sosyal aktivitelerde bulunmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de depresyonu azaltabilir.
PMS’yle Başa Çıkma Yolları
PMS belirtileri sizi her dönem mahvedebilir. Ancak, ufak değişiklikler yaparak bu semptomlardan kurtulmak mümkündür. Doğru beslenme, stresi en aza indirme ve düzenli egzersiz yaparak semptomlarınızı hafifletebilirsiniz.
Beslenmenizi kontrol altında tutun ve lif içeriği yüksek yiyecekler tüketin. Kafein, şeker ve tuz tüketimini azaltın. Ayrıca, stres yönetimi önemlidir. Yoga, meditasyon ve derin nefes egzersizleriyle stresi azaltabilirsiniz. İşleri organize ederek, günlük rutininizi düzenleyerek ve uyku düzeninize dikkat ederek stresi en aza indirin.
Eğer semptomlarınız hafif değilse ve hayat kalitenizi etkiliyorsa, doktorunuzla konuşarak ilaç tedavisi alabilirsiniz. Doğum kontrol hapları, antidepresanlar ve vitamin/mineraller takviye olarak alınabilir. Ancak, ilaç kullanmadan önce doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.
Bazı kadınlar için PMS semptomları çok ciddi olabilir. Bu nedenle, sağlığınızı korumak ve semptomları hafifletmek için size en uygun yöntemi bulmak önemlidir.
Beslenme
Düzenli egzersizle birlikte sağlıklı beslenme, PMS belirtilerinin azalmasına yardımcı olabilir. Özellikle kafein, şeker ve tuzdan kaçınmak, lif içeriği yüksek yiyecekler tüketmek faydalı olabilir. İşlenmiş yiyecekler, fast food gıdaları, hazır atıştırmalıklar ve gazlı içeceklerden kaçınmak gerekiyor. Ayrıca, doymamış yağlar, omega-3 yağ asitleri ve B6 vitamini açısından zengin yiyecekler de öneriliyor. Omega-3 kaynakları somon, ton balığı ve ceviz gibi besinlerde bolca bulunurken, B6 vitamini kaynakları bananalar, brokoli ve patates gibi yiyeceklerdir.
Stres Yönetimi
PMS belirtileri arasında stresin büyük bir rolü vardır. Stresi azaltmak, semptomlarınızı hafifletmeye yardımcı olabilir. Yoga, meditasyon ve derin nefes egzersizleri gibi aktiviteler, sakinleşmenize yardımcı olabilir. Ayrıca, günlük rutininizi organize ederek ve uyku düzeninize dikkat ederek stresi en aza indirebilirsiniz. Stres yönetimi için diğer yolları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Doğal çaylar içmek, özellikle papatya, nane, zencefil, ashwagandha gibi bitkilerden yapılmış çaylar hem sakinleştirici etkileri sayesinde stresi azaltır hem de PMS semptomlarını hafifletir.
- Spa ve masaj terapisi gibi uygulamalar, bedeninizi ve ruhunuzu dinlendirerek stresin azalmasına yardımcı olabilir. Özellikle, aromaterapi ile birleştirilmiş masaj terapisi, rahatlamanıza ve stresin azalmasına yardımcı olabilir.
- Günlük aktiviteler arasında yürüyüş yapmak, hobilerinize zaman ayırmak, arkadaşlarınızla zaman geçirmek ve rahatlayıcı müzik dinlemek stresi azaltabilir.
Yukarıda belirtilen yöntemlerin yanı sıra, ciddi bir stres probleminiz varsa doktorunuzun size önereceği çözümlerle desteklenmelisiniz.
Tıbbi Tedaviler
PMS belirtilerinin şiddeti her kadında farklı olduğu için, bazı kadınlar için yaşanabilirken, bazıları için oldukça rahatsız edici olabilir. PMS belirtileriniz çok şiddetliyse, doktorunuza başvurmanız gerekir. Doktorunuz size doğru tedavi yöntemlerini önerebilir ve birçok ilaç seçeneği arasından size en uygun olan ilacı yazabilir.
Doğum kontrol hapları, PMS belirtilerini azaltmada oldukça etkilidir. Bu haplar, regl öncesi semptomları azaltmaya yardımcı olan hormonları içerir. Antidepresanlar da depresyon ve kaygı gibi ruhsal semptomlarda etkilidir. Bazı vitaminler ve minerallerin takviye edilmesi de semptomları hafifletebilir.
Ancak, her ilaç gibi bu ilaçların da bazı yan etkileri olabilir. Bu nedenle, doktorunuza danışmadan ilaç kullanmayın. Ayrıca, doğal yollarla semptomları hafifletmeye çalışın ve olası yan etkileri önlemek için belirtilere odaklanın.